Deze week werden wij in onze nabije omgeving geconfronteerd met een uiterst onrechtvaardige situatie. Een onrecht dat iemand is aangedaan die ons heel na aan het hart ligt. Het heeft mij de hele week bezig gehouden en was de aanleiding voor dit blog.
Je hebt vast wel eens een situatie meegemaakt waarvan je dacht: ‘Dit is niet eerlijk! Hoe kan die ander dat nou doen? Onbegrijpelijk!’ Dergelijke situaties kunnen overal voorkomen, zowel in de privésfeer als op het werk. Maar hoe ga je er dan vervolgens mee om? Wat is je allereerste neiging?
Ik doe al 18 jaar aan persoonlijke ontwikkeling. Weet van mijzelf hoe ik in elkaar steek, wat mijn valkuilen zijn, wat ik moet doen om mijzelf in balans en in het hier en nu te houden, hoe ik gezonde grenzen behoud tussen mijzelf en anderen. Maar toch werd ik hier toch even met mijn neus op de feiten gedrukt hoe sterk mijn automatische piloot wel niet is.
Vanaf het moment dat ik het hoorde, kreeg ik direct een fysieke reactie. Mijn hartslag en tempo ging omhoog. En niet een beetje. Ik werd in alles snel: ademhalen, denken, voelen, doen……. In onze Mindfulnesstrainingen hebben we het onder andere over het verschil tussen vechten en vluchten. De vechters verhitten en gaan de strijd aan. De vluchters bevriezen en worden eerder passief en afwachtend. Ik behoor duidelijk tot de eerste categorie. Mijn echtgenoot Sjoerd tot de tweede. Na tweeëndertig jaar samen blijven onze verschillen nog altijd bijzonder om te ervaren. Ik trek mijn harnas aan en wil direct ten strijde trekken. Sjoerd zegt: ‘Laten we ons nou niet gek maken en kalm blijven.’ En als ik niet oppas komt de dooddoener (althans voor mij dan) er achteraan: ‘Het komt allemaal goed.’ Als hij dat in vroegere situaties zei,stond ik meestal met het stoom uit mijn oren te koken en brieste dan: ‘Dat komt omdat ík zorg dat alles goed komt.’ Dus vandaag de dag laat hij die zin gelukkig achterwege.
Welke rol speel jij?
In Soldaat van Oranje wordt goed weergegeven hoe wij als mensen in extreme situaties verschillende reacties geven en daarmee in verschillende rollen stappen:
Dader:
De vijand zelf, de machtswellusteling die alles doet om zichzelf te verrijken.
Collaborateur:
Deze heult met de vijand omdat ie denkt dat dat de beste zelfbescherming is. Is bereid om eigen normen en waarden te overtreden om zelf buiten schot te blijven.
Passieveling:
Deze wil de waarheid niet onder ogen zien, bagatelliseert en negeert de situatie om zo het conflict te vermijden en uit de verantwoordelijkheid te blijven. Hoe vaak lezen we niet in de krant tegenwoordig over mensen die toekijken terwijl anderen mishandeld worden. Angst is hier de raadgever.
Verzetsstrijder:
Deze biedt weerstand, oppositie en verzet tegen het onrecht dat plaatsvindt. Deze is bereid te sterven voor wat ie gelooft dat juist is. Daadkracht en moed zijn hier de raadgevers.
Wie ben jij?
Zeg eens eerlijk? Tot welke categorie behoor jij? Als klein kind wilde je altijd de held zijn van het verhaal. Maar durf je dat vandaag de dag nog steeds? Durf jij in jouw bedrijf tegen je leidinggevende of de baas van je leidinggevende op te staan en te strijden voor wat juist is? Ben jij bereid de consequenties te aanvaarden van een mogelijke waarschuwing, slechte beoordeling of een verkeken kans op een andere functie omdat je recht deed aan je normen en waarden?
Waar ik verdrietig van word is dat het échte antwoord van veel mensen hier NEE zal zijn. Hoe groter de bedrijven, des te meer collaborateurs en passievelingen ik zie. De angstcultuur heeft velen van ons in zijn greep. Niet alleen in het bedrijfsleven, maar in de hele wereld zie je angst groeien. Dat is een slechte ontwikkeling. Angst beperkt. Angst legt je lam. Niet alleen jou als persoon, maar ook een bedrijf. Als een bedrijf geleid wordt door managers die zelf bang zijn voor hun baan en daarom angst zaaien om zich heen, dan zijn die managers dus niet bezig met innovatie, groei of ontwikkeling. Dit gaat ten koste van de klant, de omzet en zal eerder een bedrijf naar de knoppen helpen dan floreren.
You may win this battle, but you will lose the war.
De persoon in mijn nabijheid is slachtoffer geworden van dergelijke managers. Ambitie en talent werd ervaren als bedreigend door de angsthazen die vervolgens macht als oplossing hebben ingezet. Zoals ik er nu tegen aankijk, hebben ze wellicht deze slag gewonnen, maar ze zullen de oorlog verliezen. De verzetsstrijder in mij is nog altijd aanwezig. Maar nu niet meer als jonge onervaren roekeloze strijder, maar vanuit een interne kracht en balans voel ik mij sterker dan ooit. Het is eigenlijk heel bijzonder om te ervaren hoe vandaag de dag Sjoerd en ik onze krachten kunnen bundelen waardoor wij vanuit een interne kracht ons samen sterk maken voor de mensen om ons heen. Ons advies: ‘Problemen los je op. Gevoelens moet je accepteren.’
Wij laten ons niet leiden door angst, maar door passie, liefde, verbondenheid, respect en rechtvaardigheid. Dat leren wij onze kinderen en alle mensen om ons heen. Niet alleen met woorden, maar vooral met daden.
Ik wil graag afsluiten met wijze woorden van Martin Luther King jr.
Lianne de Graaff
JE BENT MEER Coaching & Training