Moet jij altijd sterk zijn? Ben jij een perfectionist of pleaser? Sta jij altijd voor anderen klaar en heb je geen tijd voor jezelf? Ga je door ondanks vermoeidheid en kwaaltjes? Dan ligt een burn-out op de loer.

Ze zit voor de derde keer in mijn praktijk. ‘Als ik maar geen burn-out heb,’ zegt ze. Deze zin zegt ze elke sessie. Ik denk: ‘Je zit er allang in.’ Ik voel dat ik dat zo niet kan zeggen. Acceptatie dat je een burn-out hebt is nog niet zo simpel. Het is heftig, pijnlijk en confronterend. Je grootste nachtmerrie wordt waar. Je blijkt dus toch die slapjanus te zijn. Wat heb jij gefaald zeg!

In de intake zei ze deze zin ook al. Haar hulpvraag kwam eigenlijk neer op: ‘Kun jij zorgen dat ik niet in een burn-out terecht kom?’ Heel logisch vanuit het perspectief van de cliënt. Heel tricky voor mij als coach. Ik fungeer hooguit als een gps, maar als de auto links gaat terwijl de gps zegt: ‘Over honderd meter rechtsaf slaan alstublieft,’ wat moet ik dan?

Kan een coach voorkomen dat je in een burn-out komt?

Het antwoord hierop is geen simpele ja of nee. Was het maar zo eenvoudig. Het ligt namelijk aan een aantal factoren:

  • In welk stadium komt de cliënt bij je? Heeft hij/zij lichte spanningsklachten of is het allang alarmfase 1?
  • In hoeverre is de cliënt bereid de gps te volgen? Worden mijn adviezen wel of niet opgevolgd?

Ik wil geen burn-out maar ik wil ook niets veranderen in mijn leven.

Dit maak ik veel mee. Althans in het begin van het coachtraject. De cliënt zegt zinnen als: ‘Niks lijkt te lukken. Ik heb nergens geen zin meer in. Niemand werkt ook mee. Ze begrijpen me niet. Het wordt nu eenmaal van mij verwacht. Ik moet. Ik moet. Ik moet…… ‘

Er zijn al langere tijd klachten als:

  1. Vermoeidheid (al bij het opstaan)
  2. Lichamelijke klachten als hoofdpijn, nek- en schouderklachten, hartkloppingen, duizelingen, meer zweten dan voorheen etc
  3. Slecht slapen
  4. Spanning, nervositeit, kort lontje
  5. PHPD’tjes: Pijntje Hier Pijntje Daar….

En ondanks dit klachtenbeeld is de wens van de cliënt: ‘Ik wil hiervan af, maar ik wil niets veranderen in mijn leven.’ Misschien wíllen ze het wel, maar ze durven het niet. Want elke beslissingen ten gunste van zichzelf, voelt als ten nadele van een ander. Dat betekent dat ze een ander moeten teleurstellen of verwachtingen niet waarmaken. Het voelt als falen of zwak. Herkenbaar?

Als jij je hierin herkent, onderneem dan actie en ga hulp zoeken. Een burn-out wordt namelijk vele malen erger als je je ertegen blijft verzetten. Als Sjoerd (mijn echtgenoot en manueel therapeut) en ik dit bij iemand merken dan hebben wij de uitdrukking: ‘Het doet nog niet zeer genoeg.’ Hiermee bedoelen we dat al die klachten nog altijd niet heftig genoeg zijn om te besluiten dingen in het leven te gaan veranderen. Om meer pauzes in te lassen, nee te leren zeggen, grenzen te gaan stellen, werk over te dragen, te delegeren, los te laten.

Om uit een burn-out te komen moet je er eerst in.

Mijn eerste taak is dus om de cliënt te laten inzien hoe het momenteel met ze gesteld is. Ik richt de BV-IK met ze op, geef ze praktische oefeningen en tips die allemaal in het teken staan van ‘goed voor jezelf zorgen.’ Tips op het gebied van gezonde voeding, voldoende rust en beweging. In hoeverre de cliënt met mijn adviezen omgaat merk ik op ‘hoe beroerd ze eraan toe zijn’. Hoe vermoeider ze zijn, des te minder ze zich nog kunnen concentreren of een simpele oefening uitvoeren. Zodra ik dat merk, ga ik daarover in gesprek. Liefdevol confronteer ik ze met hun huidige staat van zijn. Dat is pijnlijk maar om uit een burn-out te komen, moet je er eerst in. Accepteren dat het zo niet langer gaat is nodig om het roer om te gooien. Tijdelijk de stekker eruit trekken is dan onvermijdelijk om te genezen. Hoe beter je hieraan toe kunt geven en bereid bent de ervaren gps te volgen, des te sneller herstel je.

Alleen de sterken vallen om.

Tot slot: in 2003 was ik deze cliënt. Ik ben op een dag letterlijk door de Arboarts naar huis gestuurd omdat ik weigerde te stoppen met werken. Ik sloeg al maanden alle adviezen in de wind. Ik wilde sterk zijn. Ik dacht: ‘Dat overkomt anderen.’ Dus toen ik eenmaal thuis zat, stortte ik volledig in. Ik vond mijzelf een slapjanus en schaamde me dood. Op een dag kwam een leidinggevende langs en hij zei: ‘Alleen de sterken vallen om.’ Die zin raakte mij enorm. Waar ik er helemaal doorheen zat, zag hij nog altijd die sterke vrouw. Die vrouw die alles gegeven had en daarmee zichzelf letterlijk had opgebrand. Het was een grootste cadeau dat hij mij kon geven. Als vandaag de dag een cliënt met een burn-out bij mij komt, dan zie ik zijn of haar kracht, doorzettingsvermogen, verantwoordelijkheid, betrokkenheid, loyaliteit en voel de prijs die zij ervoor betalen. En dan zeg ik het volgende: ‘Alleen de sterken vallen om. Jij bezit zoveel mooie kwaliteiten en zoveel kracht. Je maakt alleen één fout: Je vergeet jezelf bovenaan het rijtje te zetten van alle dingen waar jij je verantwoordelijk voor voelt. Pas als je goed voor zorgt, kun je er ook zijn voor anderen.’

RICHT JE BV IK OP

Niet eerder was er een boek waarin een mens als een bedrijf gezien wordt. Het boek is opgebouwd in de vorm van een bedrijfsplan en bestaat uit drie delen. In het eerste deel van het boek maak je kennis met jouw BV IK. Hoe staan de zaken ervoor op dit moment? Wat wil je veranderen om jouw BV IK gezond, vitaal en winstgevend te maken? In het tweede deel van het boek ga je je BV IK bedrijfsplan maken. Wie ben jij? Waar sta jij voor? Wat wil je bereiken? Wat houdt je tegen? Je gaat meer inzicht krijgen in je mindset. Bij elke keuze spelen twee zaken een rol: tijd en geld. Daarom ga je in het derde deel aan de slag met het financiële plan van je BV IK. De drie delen vormen samen een complete handleiding om de regie over je leven te nemen. Meer informatie over het boek De BV IK.