‘Advocaten verwachten eenderde meer echtscheidingen door coronacrisis,’ las ik vanmorgen in de krant. In mijn praktijk merk ik een verschuiving in de problematiek. Werkgerelateerde stress daalt. Privégerelateerde stress neemt toe. Veel relaties bevinden zich samen in de DRAMADRIEHOEK. Doordat we nu meer op elkaars lip zitten, komt er een vergrootglas op de problemen die er al waren, maar minder opvielen vanwege buitenhuis activiteiten. Wil je hier meer over weten? Lees dan mijn blog over De Dramadriehoek. Enne…. wacht niet totdat je naar een echtscheidingsadvocaat moet. Maak eerst een afspraak voor RELATIECOACHING. Wij helpen je graag, zowel via beeldbellen als live.
Wanneer je te maken hebt met een disfunctionele werk- of privé relatie, loop je nogal snel het risico dat je niet authentiek bent en zowel tegenover jezelf als anderen niet eerlijk bent over wat je voelt en je motiveert. De Dramadriehoek is een begrijpelijk raamwerk dat je kan helpen uit je dilemma’s te komen. De Dramadriehoek is eind jaren 60 ontwikkeld door Stephen Karpmann. Het is een beschrijving van de meest indringende en beschadigende psychologische spelletjes die door mensen bewust of onbewust worden gespeeld. Elke hoek van de driehoek is een rol: de Aanklager, het Slachtoffer en de Redder. Deze drie rollen hebben een min of meer vaste relatie tot elkaar. Net als in de klassieke Griekse drama’s vergaat het ook dit drietal op voorspelbare wijze: het eindigt altijd dramatisch!
Voordat ik de drie rollen verder uitleg, is het belangrijk te beseffen dat het uitvoeren van welke rol in de driehoek dan ook niet inhoudt dat je een slecht persoon bent. Het houdt in dat je gevangen zit in de disfunctionele programmering van een relatie.
SLACHTOFFER
Het Slachtoffer is de sleutelpositie in de driehoek waar de andere posities omheen draaien. Mensen die de slachtofferrol vervullen, nemen geen verantwoordelijkheid voor hun eigen acties of gevoelens. Zij geloven écht dat zij de zondebok zijn en dat de wereld ‘hen iets aandoet’. Zij zoeken voortdurend de schuld bij iemand of iets anders wanneer iets niet gaat in hun leven.
Het Slachtoffer kan op twee manieren slachtoffer zijn: op een zielige manier (‘arme ik’) waardoor hij reddersgedrag uitlokt of op een irritante, boze manier (‘jij bent slecht’), waardoor hij anderen uitlokt om hem aan te klagen (de aanklager). Beide soorten slachtoffers zoeken iemand die zij de schuld kunnen geven voor de emoties die zij ervaren of voor het slecht lopen van hun leven. Slachtoffers manipuleren anderen om te doen wat zij willen d.m.v. schuld en blaam.
REDDER
De Redder is de ‘goeie jongen’ die uit de schuld probeert te blijven door veelal ongevraagd zijn hulp aan te bieden. Hij maakt anderen door zijn hulp afhankelijk. Hij denkt, voelt en handelt zonder dit eerst met de betrokkene te overleggen, waardoor hij de verantwoordelijkheid van de ander overneemt. Hierdoor bevordert de Redder de passiviteit van de ander en maakt zichzelf onmisbaar. Hij denkt dat hij door anderen te helpen, niet egoïstisch is, maar in werkelijkheid wordt hij gemotiveerd door sterk egoïstische redenen. Het gevoel van ‘nodig zijn’ is net zo verslavend als drugs.
AANKLAGER/DADER
De Aanklager is de ‘schurk’ en is de rol die de driehoek in beweging houdt, omdat mensen in de driehoek deze positie trachten te vermijden door zich in de redderrol te voegen of door zichzelf als slachtoffer te zien. De Aanklager schept er genoegen in de schuld bij anderen neer te leggen om zo zijn eigen veiligheid te creëren. De aanklagersrol is de rol die het slachtoffer gebruikt, altijd wel met blaam, om anderen ertoe te bewegen hem te redden. Als de redder deze rol gebruikt, dan is het omdat ie doodmoe geworden is van het ongevraagd helpen, redderen en oplossen en het zat is dat het slachtoffer zijn verantwoordelijkheden niet neemt. Wat deze positie echt uniek maakt, is het feit dat als je eenmaal in de driehoek beland bent en je besluit deze te verlaten, dat dit moet via de aanklagersrol. Met andere woorden, wanneer je je terugtrekt uit de driehoek, zullen de spelers die zich nog in de driehoek bevinden jou zien als de dader.
WISSELENDE ROLLEN
In vrijwel alle lastige gesprekken of conflictsituaties doen deze dramaposities zich voor, waarbij het ook nog zo kan zijn dat gespreksdeelnemers tijdens het gesprek van positie veranderen. Zo kan de Redder opeens het Slachtoffer worden als de woede van de Aanklager zich op de Redder gaat richten. We laten ons hierbij veelal leiden door onze eigen interpretaties van het non-verbale gedrag van de ander.
Wanneer je je in de dramadriehoek bevindt, dan ben je niet in leven; het is een levende dood. Het is een leven van pijn, onauthenticiteit en gebrek aan liefde en acceptatie.
Volgende keer vertel ik je hoe je uit de Dramadriehoek kunt komen en kunt blijven.
Wordt vervolgd…..