Piekeren is net als schommelen. Je bent wel bezig, maar komt niet van je plaats. En wat kun je er toch druk mee zijn. Soms een avond, een hele nacht, soms dagen achter elkaar. Je zit volledig in je hoofd en hebt geen besef meer van het hier en nu. Ergens heb je het idee dat het helpt. Maar helpt het ook echt?
Piekeren is zeker niet hetzelfde als denken. Het is het onafgebroken repeteren van dezelfde gedachten zonder dat er een eind aan komt. Je wilt een oplossing en naar een bepaald gevoel toe (bijvoorbeeld erbij horen) of van een bepaald gevoel af (bijvoorbeeld schuldig voelen).
| DENKEN LEIDT TOT | PIEKEREN LEIDT TOT |
| Oplossingen of keuzes maken. | Gevoelens die je juist niet wilt hebben. |
| Opluchting en een actieplan. | Machteloosheid en kost energie. |
| Actie. | Niets, hooguit de wens tot actie. |
| Energie om de actie te ondernemen. | Moeheid en uitputting. |
Piekeren komt voort uit controle willen houden, de dingen naar je hand zetten. Meestal begint piekeren voordat je gaat slapen of als je op de bank even rustig zit. Daarom is het voor degenen die vaak piekeren en in hun hoofd zitten moeilijk om stil te zitten, want dan gaan zij piekeren. Dus blijven deze piekeraars maar in actie zodat ze niet hoeven te voelen.
Uit onderzoek blijkt dat 40% van het piekeren gaat over dingen die zich nooit zullen voordoen, 30% over zaken die in het verleden plaatsvonden, 22% over onbelangrijke dingen die de moeite niet waard zijn, 4% over zaken waar je niets aan kunt doen en 4% gaat over dingen waar je wel invloed op hebt. Dus 96% van onze ‘piekertijd’ maken we ons druk over dingen die nooit zullen gebeuren of al gebeurd zijn, onbelangrijke zaken en zaken waar we geen invloed op hebben. Stel je piekert een uur, dan gaat dat dus maar 2,24 minuten over zaken waar je echt iets aan kunt doen.
1) Doemdenkers piekeren omdat ze de toekomst somber zien en problemen willen vermijden. Ze willen risico’s uitsluiten en overal op voorbereid zijn, want als het verkeerd gaat dan is dat heel erg. Ze denken eerder in termen van ‘kan-niet’, ‘als-dat-maar-goed-gaat’. Onbewuste energie is angst voor het onbekende.
2) Verwende nesten piekeren, omdat ze vinden dat alles altijd van een leien dakje moet gaan. Ze kunnen er niet tegen als er een beetje weerstand onderweg komt. En als het dan even tegen zit, gooien ze het bijltje er bij neer. ‘ Pffff.. waarom gaat het nou nooit eens zoals ik dat wil. Wat heb ik toch een zwaar leven!’ Onbewuste energie is angst voor tekort of angst om minderwaardig te zijn.
3) Perfectionisten vinden dat ze altijd kwaliteit moeten leveren. Het maken van fouten is uitgesloten. Daardoor vertonen ze uitstel en vermijdingsgedrag (en daar piekeren ze dan weer over). Aan de andere kant kunnen ze ook verzanden in het perfectioneren van onbelangrijke zaken (bijvoorbeeld ‘perfect’ gekleed gaan). Als ze tien dingen goed doen en één ding ‘fout’ dan onthouden ze alleen de fout. Daar blijven ze over piekeren. ‘Goed is niet goed genoeg’. Onbewuste energie is angst voor falen.
4) Lovejunkies willen graag door iedereen altijd aardig gevonden worden. Ze willen er graag bij horen en gewaardeerd worden en kunnen erg over het gedrag en de intenties van mensen piekeren, als ze het gevoel hebben ondergewaardeerd te worden. Ze zijn soms mening loos omdat ‘doen wat de ander wil’ grotere kans op waardering geeft. Blijft de externe waardering uit, dan zijn ze teleurgesteld in de ander. ‘Zien ze wel wat ik voor ze doe?’ Onbewuste energie is angst voor afwijzing.
Herken jij jezelf in een van deze typetjes? Wil jij nu eens écht van je piekeren af? Wil je in plaats van controle over je omgeving, controle over jezelf? Wil je kunnen kiezen om vast te houden of los te laten? Maak eens een afspraak om kennis te maken en te kijken hoe je meer uit je hoofd en meer in je lijf kan komen.
